De Chinezen luisteren al 4000 jaar betekenisvol naar kinderen, lopen zij voor of wij achter?

Print Friendly

Er zijn veel spreekwoorden die gaan over wijsheid en het oosten. Misschien onderschatten wij wel wat voor moois daar nu, vroeger en in het verleden allemaal gebeurde. Ik werd laatst gewezen op het feit dat Chinezen al meer dan 4000 jaar betekenisvol luisteren naar hun kinderen, weet je hoe? In de Chinese tekens en symbolen zit veel meer informatie opgeslagen dan een paar letters of woorden. Het Chinese teken voor “luisteren” heeft het niet alleen over oren maar ook over ogen, hart en onverdeelde aandacht, wat ik dan omschrijf als onvoorwaardelijke liefde. Laten dit nu allemaal ingrediënten zijn van betekenisvol opvoeden. Loop wij achter of de Chinese voor?

Chinees Luisteren: Jij

Dit symbool van het teken voor luisteren gaat over “Jij”. Het gaat bij luisteren dus niet om jou maar om de ander. Luister met volle aandacht naar de ander of het nu een collega, je partner of je kind is. Ga niet alvast bedenken wat je als reactie of antwoord gaat geven. Luister in het moment, luister naar je kind, laat zien dat het om je kind gaat en wat hij of zij te zeggen heeft.

Chinees Luisteren: Oor

Luisteren met je oren is waar wij in het westen de meeste associaties mee hebben. Als je luistert gebruik je je oren. Laat dan niet alleen de woorden binnenkomen maar ook de klanken, het volume, de melodie. Zie wat er gezegd wordt niet als een vraag, probleem of opdracht zie het als een melodie, een lied, poëzie. Hierdoor wordt het voor jou veel gemakkelijker om te luisteren en gebruik je ook veel meer zintuigen bij het luisteren en is de kans dat je op een fijne manier gereageerd ook veel groter. Op mooie, melodische of poëtische woorden kun je toch niet kortaf, geïrriteerd of boos reageren.

Chinees Luisteren: Oog

Luisteren met oog is voor veel mensen misschien wel het lastigste. Luisteren met het oog dat betekent dat je tussen de regels door kijkt. Wat wordt er niet gezegd en is er toch. Tussen de regels luisteren, is nog belangrijker dan de woorden zelf. Wat is de boodschap die de ander of het nu een vriendin, je partner of je kind is, wil meegeven aan jou. Zodra jij laat zien dat jij oog hebt voor wat er niet gezegd wordt dan pas maak je echt verbinding met de ander, je kind voelt zich letterlijk gezien.

Chinees Luisteren: Respect

Respect in het luisteren kun je op vele manier uitleggen. Je hebt begrip voor de boodschap van de ander, je probeert daarin oordeel loos te zijn. Je bent namelijk aan het luisteren en nog niet aan het reageren. Zelfs als de boodschap over jou gaat, als iemand je feedback geeft en zelfs als iemand je aanvalt. De laatste twee zijn vaak erg lastig, het gaat ineens over ons, over jou, over mij. We zijn dan snel geneigd om in de verdediging te schieten, ik zeg niet dat het niet mag. Maar luister eerst, laat de boodschap binnenkomen. Ben dankbaar dat de ander zich kwetsbaar opstelt en de moeite neemt om te zeggen wat andere niet tegen je zeggen. Ik denk dat dankbaarheid en vragen om verduidelijking meer op zijn plaats is dan in de verdediging te gaan. Luister je met respect dan voelt de ander zich begrepen.

Chinees Luisteren: Hart

Het is bijzonder dat in onze taal zoveel informatie zit waar we weinig tot niets mee doen. Een veel gehoorde uitspraak is: “Ik sluit je in mijn hart”. Dat is precies wat het Chinese symbool betekent wat onderdeel uit maakt van het Chinese teken voor luisteren. Als je op een betekenisvolle manier naar je kind luistert dan sluit jij je kind zowel letterlijk als figuurlijk in je hart. Het mooie is dat je kinderen dat voelen, ze gaan meer en meer vertellen tegen je. De gesprekken gaan voorbij de koetjes en de kalfjes, pas als ze merken dat jij ze veiligheid biedt gaan ze praten over de dingen die hen echt bezighouden. Ze praten dan over leuke dingen, rare dingen en moeilijke dingen. Heb geen oordeel, geef geen advies, hoe moeilijk dat dit soms ook is. Het enige wat jij hoeft te doen is een luisterend oor bieden.

Chinees Luisteren: Onvoorwaardelijke liefde

Dit gaat over onverdeelde aandacht, de meeste van ons hebben hier geen moeite mee als het goed gaat, zowel met jou als ouder, als met hoe je kind zich gedraagt. Gedraagt je kind zich “goed / netjes” of luistert hij keurig dan hebben we geen moeite met onverdeelde aandacht en onvoorwaardelijke liefde te luisteren.
Maar hoe staat het hiermee als je kind boos is, schreeuwt of stout is. Laat ik met dat laatste beginnen, wij zeggen altijd, je kind is niet stout, je kind gedraagt zich stout. Als je meer kijkt naar het gedrag wat je kind vertoont dan naar je kind een stempel geven hoe hij of zij is dan wordt deze manier van luisteren al veel gemakkelijker. Als je kind op een andere manier dan de “normale” manier praat weet dan dat er echt iets aan de hand is. Er is geen enkel kind wat in de morgen opstaat en denkt, ik ga vandaag eens lekker het bloed onder mijn moeders nagels vandaan halen. Juist als ze anders praten dan normaal hebben ze behoefte aan jouw onvoorwaardelijke liefde. Wordt niet boos maar onderzoek wat de onderliggende behoefte of verlangen is.

Chinees Luisteren: Betekenisvol

Betekenisvol luisteren is een optelsom van al het bovenstaande en een integraal onderdeel van betekenisvol opvoeden. Zodra je kunt luisteren naar je kinderen, naar hoe het gaat en wat ze nodig hebben kun je invulling aan de opvoeding geven. Anders dan blijft het allemaal algemeen en abstract, opvoeden is nu eenmaal maatwerk.
Ik kan me voorstellen dat je denkt op deze manier betekenisvol luisteren, is echt vermoeiend. Ben dan lief voor jezelf begin met één onderdeel en voeg een dag, een week een maand later een tweede manier van luisteren toe en weer wat later een derde manier, etc. Zodra je zaken stapje voor stapje doet is het veel gemakkelijker voor jou als ouder en is de kans op stoppen, afhaken of terugvallen heel erg klein.

Wil je meer informatie over luisteren, dan biedt ik alle lezers het gratis ebook: “De 7 geheimen waardoor je kinderen naar je willen luisteren” aan.

Luister met je oren en je kind voelt zich gehoord.
Luister met je ogen en je kind voelt zich gezien.
Luister met respect en je kind voelt zich begrepen.
Luister met je hart en je kind voelt zich veilig.
Luister betekenisvol en je kind voelt onvoorwaardelijk liefde.

Laat hieronder voor jezelf en voor andere ouders een reactie achter hoe jij luistert naar je kinderen en wat voor moois het je gebracht heeft.