Grenzen Stellen bij Pubers Happy Kids Happy Parents Conrad van Pruijssen

Grenzen stellen bij pubers deel 3

Print Friendly

Pubers die grenzen naleven is het minst bekende deel. Vaak denken ouders (te) negatief over hun kinderen of geven zij ze niet voldoende de kans om hier aan te werken. Het mooie is dat als je doet wat ik in de eerste twee blogs heb beschreven, de kans heel groot is dat de grenzen wel worden nageleefd. Besef wel dat het misschien niet helemaal is hoe jij het graag ziet, ze moeten namelijk puberen, zich afzetten en de wereld zich eigen maken.
In dit deel ga ik vooral vertellen wat wel en niet werkt in de communicatie met pubers.

Pubers hebben een ingebouwde bullshit radar.

Weet dat pubers heel goed zijn in het herkennen van bullshit. Tijdens mijn workshops, lezingen en ouderavonden laat ik ouders een oefening doen om samen met de puber een nieuwe blanco bladzijde te starten. Waarbij je als ouder open en eerlijk aangeeft dat je het anders wilt gaan doen, dat jij jouw kind meer verantwoordelijkheid wilt geven, dat jij jouw kind meer vrijheid geeft en minder gaat controleren. En mocht jij toch terugvallen dat je dan om hulp vraagt aan jouw kind. Dit werkt in de praktijk super krachtig, ik zeg er altijd wel bij, dat je hier als ouders 100% achter moet staan, dat je hier in gelooft en dat je hier na wilt handelen, waarom? Als je het niet echt meent en alleen doet omdat ik het gevraagd heb dan gaat je puber hier doorheen prikken en dan gaat het dus niet werken.

Pubers luisteren beter en onthouden meer dan jij denkt.

Heel vaak krijg ik van ouders te horen dat hun kinderen niet luisteren naar wat ze zeggen, als je dan met de kinderen praat dan kunnen ze vaak letterlijk reproduceren wat de ouders hebben gezegd, waar en wanneer. Het is dus fijn dat je als ouders weet dat je niet tegen dovenmans oren praat. Nu je dit weet is het misschien ook verstandig om na te denken over hoe je iets zegt, want ze onthouden niet alleen jouw emotie maar ook de emotie die het bij hen heeft opgeroepen.

Hoe wil jij dat jouw stem in hun hoofd klinkt?

Weet dus dat jouw “indirecte” invloed veel groter is dan je dacht. Nu je weet dat jij regelmatig in hun hoofd zit als zij voor keuzes of belangrijke beslissingen staan, is de volgende vraag hoe wil je dat jouw stem in hun hoofd klinkt.
Negatief?
Je weet dat dit niet mag. Als je dit doet dan krijg je straf. Dit is echt gevaarlijk. Hoe vaak heb ik je hier al niet voor gewaarschuwd.
Positief?
We hebben hier al eens over gesproken en je kent mijn standpunt. Ik vertrouw erop dat jij de best mogelijke keuze maakt. Mocht je een uitvlucht zoeken om nee te kunnen zeggen, dan weet je dat je ons de “schuld” mag geven. Je weet wat wij hebben afgesproken over dit onderwerp en jij hebt de verantwoordelijk om hier zo goed als mogelijk mee om te gaan.
Bedenk voor jezelf welke stem het meest effectief is, voor de korte en nog belangrijker voor de lange termijn, en ga hier dan naar handelen. Het is als ouders niet erg om emoties en gevoelens te hebben bij je kinderen en wat ze doen. Wat wel belangrijk is, is dat je niet je emoties bent, en ja dat is nog niet zo gemakkelijk, probeer voor je emoties te verwoorden.
Weet wel dat je kinderen nooit zullen toegeven dat ze naar jouw stem in hun hoofd hebben geluisterd, ze kunnen nu eenmaal geen gezichtsverlies leiden bij hun vrienden.
De kans dat ze bij jou komen en zeggen: “Pap, ik heb nog eens goed nagedacht over wat jij vorige week heb verteld over het beginnen met roken. En ik heb het besluit genomen om tot mijn 18de niet te roken”, is erg klein.

Puberen gaat gepaard met onderzoeken, ontdekken en afzetten, maak het niet persoonlijk.

Veel ouders zien het opvoeden tijdens de puberteit als een ondankbare taak, je doet zo je best en je krijgt er (ogenschijnlijk) niets voor terug. De puberteit is daarom voor ouders net zo zwaar en misschien nog wel zwaarder dan voor de pubers zelf. Mijn advies neem zaken niet te persoonlijk op. Jij hebt de eerste 10 a 11 jaar (hopelijk) voldoende gezaaid. Je komt nu in een fase dat je gaat oogsten wat je hebt gezaaid. Het is dus nu aan jouw kinderen om te onderzoeken wat jij ze hebt meegegeven, om zich af te zetten en om een “eigen” mening te vormen. Weet dat jij een grote invloed had op het tot stand komen van deze mening en in minder mate nog steeds hebt. Deze zaken horen er nu eenmaal bij en hebben niets met jou als ouder maken. Ik zeg wel eens gekscherend als je thuis weinig gesprekken, discussies of conflicten hebt dan voelt je kind zich niet veilig en vertrouwd genoeg om zich eerlijk en open te uiten. Het is aan jou als ouder om hier verstandig, goed en duurzaam mee om te gaan, zodat je in gesprek blijft met elkaar.
Bij wet ben je nog steeds verantwoordelijk voor hun gedrag, in de praktijk zal je daar steeds minder invloed op hebben. Het is goed als je meer en meer de verantwoordelijkheid voor keuzes, beslissingen en daden overdraagt aan je kind. Jouw rol verandert dus van ouder naar sparringspartner, van sturen naar begeleiden, van praten naar luisteren.
Jouw graadmeter, of je het goed doet, zijn de keuzes die jouw puber maakt. Probeer als ouders te genieten van het proces wat hieraan vooraf gaat.

Gebruik de kwaliteiten van pubers.

Je kunt natuurlijk focussen op wat er allemaal niet goed gaat, en continue de negatieve eigenschappen blijven benoemen. Waarschijnlijk levert het veel meer op om je puber in zijn of haar kracht te zetten. Zie het als een spel met als doel in gesprek blijven met je puber, je puber verantwoordelijk te maken en samen te werken.
Deel zaken waar jij mee zit, of zaken die jij hebt gelezen of gehoord die (gaan) spelen bij jouw kind. Vraag eens naar hun mening zeker als het over maatschappelijke of sociale zaken gaat, zonder jouw mening op te dringen. Onderzoek samen eens wat voor oplossingen je zou kunnen bedenken en spreek daarbij hun creativiteit en inventiviteit aan, laat het realisme los en ga heerlijk op het idealisme zitten.
Het gaat erom dat je ze aan het denken zet, dat ze leren om na te denken, te zoeken naar oplossingen en dat ze zich een beeld gaan vormen, het liefste voordat het zo ver is.

Wat je zeker niet moet doen, als je de kans op naleven van grenzen wilt vergroten.

Het is goed om te weten wat je wel moet doen, maar het is misschien nog wel belangrijk om te weten wat je niet moet doen als je de kans op het naleven en nakomen van grenzen en afspraken wilt vergroten. Mochten de onderstaande zaken bij jou wel werken, dan zou ik zeggen vooral blijven doen of nog een keer nadenken of het echt zo is. Weet dat als je zaken “onderdrukt”, dat ze ergens anders of op een andere manier toch weer naar boven komen.
Als je met onderstaande zaken stopt of mindert dan hoef je waarschijnlijk niet eens te weten wat je wel kunt doen en gaat het toch beter.
Bevelen of commanderen zonder uitleg, waarschuwen of dreigen, moraliseren of preken, ongevraagd adviseren of jouw oplossingen aandragen, beleren en bedelven onder argumenten, oordelen, bekritiseren en beschuldigen, overmatig prijzen en naar de mond praten, schelden of belachelijk maken, psychologiseren of diagnoses stellen, uitvragen of verhoren, afleiden, problemen bagatelliseren, sarcastische opmerkingen maken, vergelijken met andere kinderen, zeuren, dwang, de strijd aan gaan, geweld gebruiken, weinig ontwikkelingsruimte bieden, controle, overdreven waarschuwen, onduidelijke grenzen, regels en afspraken.
Mocht je na deze opsomming, van wat je allemaal niet mag al wat weerstand op voelen komen, mooi. Weet dan dat jouw puber zich namelijk ook zo kan voelen als je vooral vertelt wat ze niet mogen en wel moeten, daar gaan meer dan 50% van de gesprekken over, wat zou jij dan doen als je puber was?

Wat je zeker wel moet doen, als je de kans op naleven van grenzen wilt vergroten.

Het meeste flauwe antwoord is het tegenovergestelde van wat ik hiervoor heb geschreven, laat ik het toch wat concreter maken.
Wat je wel kan en mag doen en wat de kans op naleven en nakomen van grenzen en afspraken vergroot is het volgende:
Onbevangen luisteren, geen voor ingenomen mening hebben, je puber laten praten, je oordeel even achter je houden, ruimte geven aan je puber om zijn mening en gevoelens te uiten, praten in ik boodschappen, praten vanuit je eigen gevoel, actief luisteren, de tijd nemen of anders tijd maken, geduld hebben, het creëren van momenten dat er een gesprek kan ontstaan, het scheppen van een veilige omgeving, het hebben van 1 op 1 “quality time”, vertrouwen hebben in je puber dat ze hun best doen, het regelmatig aanbieden van hulp, geïnteresseerd vragen hoe het gaat zonder bij bedoeling ook als er ogenschijnlijk niets speelt, wees eenvoudig en concreet in je boodschap, behandel één onderwerp per keer, geef ruimte voor fouten: met vallen en opstaan worden ze groot, focus op de kwaliteiten van je puber, luister naar de inhoud en het achterliggende gevoel, benoem het gevoel en geef een samenvatting van de inhoud, geef ze de verantwoordelijkheid die ze aan kunnen, zeg af en toe sorry als jij terugvalt in oud gedrag, vraag met enige regelmaat of er iets is wat jij voor ze kan doen, vertel over je eigen ervaringen, of wat jij over dit onderwerp recent ergens gelezen of gehoord hebt, zonder te gaan preken, vraag regelmatig of je puber vindt dat jij het goed doet, je aan de afspraak houdt, praat tegen je puber als tegen een goede vriend of vriendin, vraag af en toe hun mening over zaken waar jij mee zit, ben duidelijk wat jouw grenzen zijn, spreek je emoties uit in plaats van dat jij je emoties bent.

*** Op verzoek van veel ouders heb ik dit drieluik uitgebreid met een bonus blog waar ik niet het “wat” beschrijf maar het “hoe” van grenzen stellen bij pubers ***

Ik ben heel benieuwd wat bovenstaande zaken voor jou als ouder hebben opgeleverd laat hieronder eens weten hoe het naleven en nakomen van grenzen en afspraken is veranderd en waardoor dit gekomen is, zodat andere ouders hier ook hun voordeel mee kunnen doen.