Grenzen Stellen bij Pubers Happy Kids Happy Parents Conrad van Pruijssen

Grenzen stellen bij pubers deel 1

Print Friendly

Grenzen Stellen bij pubers, volgens mij is dit één van de zaken waar de meeste ouders enorm tegenop zien. En volgens mij is dat geheel onterecht. Helemaal als jij in de eerste 10 jaar van het leven van je zoon of dochter ook maar enigszins je best hebt gedaan. De basis voor de omgang met je zoon of dochter in de puberteit leg je namelijk in de eerste 10 levensjaren. Mocht je zoon of dochter nog jonger dan 11 zijn, lees dan eerst mijn andere blogs over grenzen stellen.

De meeste ouders hebben weinig moeite met het stellen van grenzen!

Ik word vaak gevraagd voor ouderavonden of lezingen om iets te vertellen over “Grenzen Stellen”. Tijdens de intake probeer ik dan vast te stellen waar de interesse ligt, bij het vaststellen van de grenzen, het handhaven of het naleven. Het blijkt dan veel vaker bij het handhaven te liggen en over naleven daar wordt zelden over nagedacht.
Als ouders grenzen stellen dan gebeurd dit vaak reactief, op het moment dat zich iets voor doet, wat jij als ouder niet had zien aankomen. Je kan natuurlijk niet alles zien aankomen als ouder maar, als je vaak “verrast” wordt is het misschien een idee om eens te voordenken. Het voordeel van voordenken is dat je proactief bezig bent, dit is leuker, geeft meer energie en minder stress.

Waarom werken veel grenzen niet of zelfs averechts.

Als je reactief grenzen stelt, dan stel je deze vaak in het hitte van de strijd. Er gebeurt iets, iets waar jij van schrikt, iets waar jij het niet mee eens bent of wat gevaarlijk is. Als je op zo’n moment iets gaat bedenken dan gaat dit averechts werken.
Om de simpele reden dat jij een onredelijk grens stelt, waarschijnlijk overtrokken reageert en je zoon of dochter totaal niet betrekt bij het opstellen van de grens en de afspraken die hierbij horen.
En laat het nu net belangrijk, vooral in deze levensfase, zijn voor een puber / jongere om vrijheid te ervaren, om serieus genomen te worden en om vertrouwd te worden, op weg naar de groei tot volwassenheid. En nee, dat gaat niet perfect, dat gaat met vallen en opstaan. Maar ondanks deze hobbelige weg is het wel belangrijk om jouw puber de kans te geven om te leren hoe hij of zij een verantwoordelijke, zelfstandige, zelfbewuste en sociale volwassenen kan worden. En geloof me, dat doe je niet door ze klein of kort te houden.
Laat ik het maar meteen verklappen, dat doe je door in ze te geloven, verantwoordelijkheid te geven en vertrouwen te laten verdienen.

Waar voldoet een goede grens aan?

Betekenisvol grenzen stellen is nog niet zo gemakkelijk, het is balanceren tussen verantwoordelijkheid geven en vertrouwen laten verdienen. Een mooi oud spreekt zegt “Vertrouwen komt te voet en gaat te paard.” wat zoveel betekent dat het gemakkelijker is om vertrouwen te schaden dan om het te verkrijgen.
Ik had hier graag het perfecte recept voor het stellen van grenzen bij pubers gegeven, helaas dat kan ik niet en dat wil ik ook niet. Het is een proces, de interactie tussen ouder en jongere. Als jij als ouder de eerste 11 jaar goed hebt opgelet dan weet je welke verantwoordelijkheid je kind kan dragen, een kleine tip is hier op zijn plaats, het is vaak meer dan jij denkt.
De grens die jij stelt, is niet in beton gegoten, de grens groeit mee met de leeftijd van de jongere, de mate van verantwoordelijkheid die hij of zij aan kan en de mate van vertrouwen wat ze al verdiend hebben.
Daarnaast moet een grens redelijk zijn, en dan niet alleen voor jou als ouder maar ook voor de jongere. De grens moet een duidelijk doel dienen, het gaat over veiligheid, over beschermen of over voorkomen van problemen.
Zoals iedereen waarschijnlijk al wel weet, kunnen jongeren erg impulsief zijn en zijn zij in de puberteit niet zo goed instaat om situaties te overzien of gevolgen te voorspellen. Vandaar dat het aan ons is om ze daar bij te helpen, wat niet betekent dat we kost wat kost moeten voorkomen dat ze in “gevaarlijke” situaties terecht komen.
Sterker nog, laat ze er stapje voor stapje aan wennen, zodat ze kunnen oefenen, kijken waar ze zelf voor staan.
Grenzen bedenk je voordat ze nodig zijn, als jouw dochter van 15 al een half jaar een vriendje heeft en bij thuiskomst ineens vraagt of hij mag blijven slapen en jij gaat er dan ineens iets van vinden, dan zal dit waarschijnlijk niet redelijk zijn, zeker niet in de ogen van je dochter. Je had natuurlijk kunnen bedenken dat deze vraag er een keer aanzat te komen. Het is natuurlijk naïef om je kop in het zand te steken en te denken dat jouw dochter dit nooit zal vragen.
Grenzen zijn waardevol voor de jongere en waardenloos voor jou. Het is belangrijk om uit te leggen en te onderbouwen waarom jij een grens stelt. Zodat je zoon of dochter goed begrijpt waarom jij de grens stelt, dan is het ook gemakkelijker om zich er aan te houden. Waarbij het ook belangrijk is, dat deze voor jou als ouder waardenloos is. Ga dus niet jouw eigen ervaringen (positief of negatief), gevaren of mening in een grens stoppen. Wil je dit toch doen, geef dan duidelijk aan waar het vandaan komt en dat het met jouw achtergrond te maken heeft.

Betekenisvol grenzen stellen bij pubers is de helft van het werk.

Als jij op de bovenstaande wijze grenzen tijdig hebt bedacht, met de jongere besproken en hebt uitgelegd dan is de kans vele malen groter dat ze deze ook gaan naleven. Wat nog krachtiger is als deze betekenisvolle grenzen voortbouwen op de waarden die ook in je gezinsmissie terugkomen, lees hier meer over de kracht van de gezinsmissie.
Het is dan al heel lang duidelijk wat er belangrijk is in jullie gezin, hoe jullie over zaken denken en wat je wilt meegeven. Daarnaast zijn ze vanaf hun 6 a 7 jaar al betrokken bij het nadenken over wat belangrijk in het leven is, en waar ze zelf voor staan en dat het niets nieuws voor ze is, als ze tijdens de puberteit nog veel meer keuzes gaan krijgen en beslissingen moeten nemen.

Het vervolg van deze blog “Grenzen stellen bij pubers” gaat over het handhaven van grenzen. Ouders leren van Ouders, laat hieronder eens een grens achter die binnen jullie gezin betekenisvol is zodat we van elkaar kunnen leren.